Aansluitend
op de technische artikelen over de Elliott Wave (juli en augustus 2011), die de
huidige beursdip hebben ingeluid, komt de vraag op hoe je hierop verder dient
te anticiperen: met andere woorden, wat nu?
Eerste
voorwaarde
Voorop gesteld moet worden dat het vak Vermogensbegeleiding in beginsel
al een strategie is die rekening houdt met beweeglijkheid van markten, asset
klasses en risico’s van geldontwaarding.
Vermogensbegeleiding
is daarom het eerste wat bij een particulier ingebracht moet zijn/worden.
Zonder een adequate strategie, weet je niet waar je op moet letten, en dan wordt
anticiperen immers onmogelijk!
Het is daarbij noodzakelijk objectieve referentiekaders te
benutten waaraan feitelijke gebeurtenissen kunnen worden afgemeten. Aan de oppervlakte
van deze gebeurtenissen zien we een sub-prime en schuldencrisis. De
instabiliteit die dit anno 2011 veroorzaakt wordt nog eens versterkt door problematieken
en majeure krachtenvelden zoals:
- Vergrijzing
van de bevolking
- De
mondiale problematiek van aflossing van staatsschulden
- Het
gebruik van de politiek van geldschepping
- Het
sociale effect van leenpolitiek
- Marktverschuivingen
als gevolg van het internet
- Opkomende
markten zoals China
- Gebrek
aan nationale bestuurskracht van Westerse culturen
- Energiebronnen
versus bevolkingsgroei
Deze krachten werken onafhankelijk
op elkaar in en veroorzaken chaotische processen waarop de mens reageert. In
eerste instantie geeft dat een tamelijk willekeurig beeld waar geen touw aan
vast te knopen lijkt.
Omzeilen van de huidige marktrisico’s
‘Out-of-the-box-denken’
(of ‘denk-niet-als-een-lemming’) is in
deze tijden dan nog nadrukkelijker van toepassing. Met andere woorden als de
buren het ook moeilijk hebben of nog slechter doen is dat nog geen reden om op
dezelfde voet door te gaan. Echter veel mensen gaan in de waan van de dag vaak
zo te werk.
Een eerste hulpmiddel
om dat te omzeilen is dus de strategie-
en scenariobewustzijn binnen vermogensbegeleiding. Het biedt een nieuw
referentiekader.
Een tweede hulpmiddel
is cyclusbewustzijn. Elliott was dat
een voorbeeld van.
Het zijn pogingen van
analisten om te ontsnappen uit onbewuste sociale cycli die samenhangen met massapsychologie.
Het komt erop neer
als we teveel klitten met elkaar en ons niet onderscheiden maar na-apen, dan is
er snel geen toegevoegde waarde meer mogelijk. Oftewel we lopen dan onbewust
een verarmingsrace, en dat willen we niet.
Fibonaccio lange termijn cyclus
Uit een andere analyse
van de lange termijn Fibonacci-cyclus (die in het verleden een betrouwbaarheid van
ruim 90% heeft laten zien) komt naar voren dat in 2010 een relatieve top verwacht
mag worden in de hoofdcyclus op de effectenbeurzen met vervolgens een volgende
bodem in 2011.
Normaliter (afgelopen
100 jaar) liggen toppen en bodems van dergelijke cycli 7 tot 10 jaar uit
elkaar. Dat een top en bodem in deze analyse nu pal naast elkaar geprojecteerd
wordt, duidt technisch gesproken op een enorme
marktdynamiek. De laatste keer dat dit voorkwam was in 1902-1903*.
* Gezien de bovengenoemde
krachtenvelden is de dynamiek wel te begrijpen, al doet een cyclusanalyse nooit
uitspraken over de aard van fundamentele ontwikkelingen. Opvallend is wel om te
zien dat er profetieën en films over het jaar 2012 zijn gemaakt. De dynamiek
van 1903: Ford start massaproductie Model A, om auto’s betaalbaar te maken voor
iedereen; Gebroeders Wright vliegen voor het eerst (12 sec.) in een apparaat
zwaarder dan lucht; Roosevelt zendt voor het eerst een bericht over de kabel in
de Pacific; Panamakanaal geconstrueerd; Servië, leger officieren vermoorden de
Servische koning en koningin; Helium wordt uitgevonden.
Timing
Vervolgens is dan de
vraag: maar wanneer in 2011? Om te
beginnen hebben we de mogelijkheid om Elliott golven te tellen. Dit hebben we
gedaan in de artikelen Elliott
spreekt 1 en 2.
Figuur 1
Daarnaast hebben we
zelf onderzoek gedaan naar mogelijke seizoenspatronen
en een seizoenscyclus vastgesteld
die in zeven van de tien gevallen zichtbaar is (een preciezere versie van ‘sell
in May and go away’ of het ‘Haloween-effect’). Dit is niet een hoge
betrouwbaarheid, maar het geeft wel richting. Zo focussen we nu op juli t/m
okt.
Figuur 2
Het is dus de combinatie van
verschillende referentiekaders die ons moet vertellen wat we kunnen doen in het
wispelturige water van de financiële crisis.
Conclusie
De conclusie is nu gerechtvaardigd
om in de beursval van het tweede
halfjaar posities te wisselen. Mocht u niet al eerder hebben afgebouwd, dan
dient u te rebalancen in deze dips (de asset klasses obligaties en goud hebben
het immers wel goed gedaan).
Na elf jaar correctie van een AEX
van 700 wordt een index van onder de 280 inmiddels weer ‘ondergemiddeld’ of met andere woorden: strategisch op langere
termijn koopwaardig.
De verwachting dat de ruime
geldpolitiek ergens in de loop van komende jaren de inflatie aanwakkert (mat
name in sectoren van voeding en energie en in mindere mate onroerend goed)
betekent dat het bedrijfsleven en de AEX een koerspositieve inflatiecorrectie
kan doormaken en als zodanig strategisch bescherming kan bieden tegen verdere
monetaire en mondiale problemen.
Kortom, een moment om je mentaal
op voor te bereiden om niet verrast te worden indien uw vermogensbegeleider u op
dit moment benadert om juist nu, in de tweede helft van 2011, eens te denken
aan aandelen..
Dat is niet alledaags, per
decennium zal rebalancen gemiddeld naar verwachting immers maar enkele keren hoeven
te gebeuren.
Volgende artikel zal ik kort ingaan
over het belang dat u ook in deze asset klasse tactische keuzes maakt, want ook
hier geldt ‘het is niet al goud dat er
blinkt’.
Pim de Koekkoek
Leer meer
via www.vermogenspartner.nl
