zaterdag 6 november 2010

De opbouw van een analyse

Menselijkheid
Het is een feit dat wij gegevens en data interpreteren naar een eigen werkelijkheid. Het is ook een feit dat wij vele van onze analyses toespitsen op datgene wat zich ook het gemakkelijkst tot analyseren leent. Tenslotte hebben we de hebbelijkheid om feiten achteraf te analyseren.

Als wij deze menselijke eigenschappen weten te herkennen zijn we al een flink eind op weg naar betrouwbare analysemodellen. Daarbij helpt het te constateren :

-         dat gegevens en data voor het grootste deel door mensen worden verzameld, waarbij menselijke (voor)oordelen en vergissingen een rol kunnen spelen;
-         dat er zeer veel patronen en verbanden zijn tussen verschillende data en feiten, en lang niet altijd de meest voor de hand liggende; 1)

1)      het duurde nogal een tijdje voordat we ontdekten dat de Aarde met alles erop en eraan niet meer was dan een onbetekenend planeetje aan de rand van de Melkweg in plaats van het stralend middelpunt van het universum.

-         dat oorlogen altijd gewonnen werden, door generaals die ze in hun memoires verwerkten.

Volgens het weerbericht
De betrekkelijkheid van analyses wordt misschien wel het mooist aangegeven met het weerbericht. Meteorologie is een erkende wetenschap, werkende met theoretische modellen, onderzoeksgebieden, analyses op lange en korte termijn, verfijnde computermethoden, satellietfoto’s…..

We weten hoe gebergten, warme en koude golfstromen in zee ons weerbeeld beïnvloeden. We betrekken wolkenformaties, depressies en hogedrukgebieden bij ons onderzoek. En toch kan het KNMI niet verder komen dan waarschijnlijkheidspercentages van hun verwachtingen. En een verstandige Nederlander houdt bij bewolkt weer maar beter een paraplu bij de hand. 2)

2)      In het najaar van 1987 werd Engeland getroffen door een van de ergste wervelstormen in haar geschiedenis. Volgens de BBC-weerdienst van de dag ervoor was er geen wolkje aan de lucht…

Vraag en aanbod
Niet veel anders ligt het bij het analyseren en bestuderen van de prijsfluctuaties in de beleggersmarkt. Vooral hier doet de vraag opgang welke factoren bestudeerd moeten worden. En dat zijn niet de meest zichtbare. Hier gaat het om de vraag: welke zijn de wortels van de huidige en toekomstige ontwikkelingen?

Net als bij het weerbericht hebben wij hier ook te maken met een complex aantal factoren, waarvan sommige merkwaardig overeenstemmen met de meteorologie. Wij spreken hier van een stabiel en instabiel (beurs)klimaat, en in de krant vonden we al de uitdrukking “het lagedrukgebied van de dollar, veroorzaakte een stevige koersval die menige handelaar deed bevriezen”. Het proza is wat zwaar aangezet, maar de vergelijking komt niettemin over.

De stemming op de beurs wordt in sterke mate bepaald door de verhouding tussen vraag en aanbod. In een analyse van dit ‘weerbericht’ moeten we een aantal factoren in overweging nemen, net als de meteoroloog de temperatuur, wind en bewolking registreert.

Bij het tot stand komen van een prijs spelen factoren mee als:

-         macro- en micro-economische ontwikkelingen die inwerken op bedrijfsresultaten, en ook op het sentiment van de beleggers;
-         handelstechnische factoren, zoals volatiliteit, futures e.d.;
-         grote of kleine incidentele factoren die voor korte of langere tijd storingen kunnen veroorzaken, zoals de berichtgeving over de dollarprijs, Amerikaanse begrotingstekorten, (inter)nationale politieke ontwikkelingen en conflicten

Maar er is een factor – de voornaamste misschien – die afwijkt van ons weerberichtvoorbeeld: het zijn steeds mensen die beslissingen nemen. Misschien snelle beslissingen, goede beslissingen, emotionele beslissingen. Maar de sleutelfactor blijft de mens.

Amerikaanse mid term verkiezingen
Bij wijze van een actueel voorbeeld van een recente analyse, die deze menselijke factor (verkiezingen en presidenten) in beschouwing neemt, treft u hier de link van een artikel op onze website “Obama uitzondering PresidentCyclus?”:


Wanneer wij de betrekkelijke relatie tussen mens en analyse onderkennen, zoals wij in dit artikel aangaven, dan kunnen wij hieruit betere analysemodellen en systemen ontwikkelen. Daar zal ik ook in komende artikelen aandacht aan besteden.

Met vriendelijke groet,

Pim de Koekkoek