Laten we eerlijk zijn, een vrolijke onbezorgde oudedag, dat is eigenlijk niet in geld uit te drukken. Toch moeten we dat doen als we die willen genieten.
Het betekent simpel of u straks kan blijven rondkomen op het welstandsniveau dat u gewend was. En met name de leuke dingen kunnen blijven doen, zoals het kunnen bijstaan van je kinderen of het behoud van dat stukje extra luxe, zoals een reisje of uitje, een feestje of cadeautje.
Maar het betekent misschien boven alles uw geestelijke en lichamelijke conditie onderhouden en de zorg en inspanningen die dat kost kunnen dekken.
Wat de welstand is die iemand gewend is bepaalt zij of hij natuurlijk helemaal zelf. Richt je je op het ‘met weinig toe kunnen’ of het hebben van ‘veel bronnen’? Het zijn beide goede bestaansstrategieën. In het algemeen zoeken we iets van beide; ons eigen kunnen of de omgeving kan daarbij weldadig of zuinig ontwikkeld zijn en ieder van ons past zich daarop aan.
Met andere woorden er is niet een standaard formule voor welstand. Iedereen bepaalt zelf wat zijn kwaliteit en kwantiteit van leven behoort te zijn. Hebben we die eenmaal behaald, dan willen wie graag continueren en verdedigen.
Immaterieel en materieel
Gemiddeld gezien hechten we veel belang aan opvoeding, normen en waarden, kennis en vaardigheden. Dat maakt immers dat we met fatsoen kunnen samenleven en geen armoe hoeven lijden. Bekwaamheid en ethiek zijn persoonlijke zaken, die van invloed zijn op uw welstand. Onze welstand kan dus niet zomaar losgekoppeld worden van wat we immaterieel gezien belangrijk vinden.
VermogensPlanning is daarom allereerst gebaseerd op wat we belangrijk vinden oftewel onze persoonlijke doelstellingen.
Hiervan afgeleid zijn, afhankelijk van waar onze wieg gestaan heeft en de opleiding die we hebben genoten, de kapitaalbehoeften die met de verwezenlijking van die doelstellingen verbonden zijn.
Risico’s en valkuilen
OK, laten we ons voorstellen dat u gewend bent 4000 euro per maand te verteren.
Uw hypotheek is hier onderdeel van, en ook uw buurt en status die u gewend bent, uw auto, vakanties enzovoorts. De ervaring leert dat eenmaal verworven uitgaven snel wennen en lastig zijn in te perken. Dat brengt met zich mee dat u in uw nadagen van uw leven waarin u minder actief kunt zijn hiervoor afdoende reserves moet creëren.
Het verleden leert ons echter dat er om ons heen gevaren zijn. Natuurgeweld, piraterij, oorlogen etc. Hoe zien deze gevaren of valkuilen eruit in onze moderne tijd? Iemand zei ooit: “Anarchie is maar drie maaltijden van ons vandaan”. Veel draait daarom om een stabiele omgeving en het genereren van inkomen/vermogen en (het behouden van) de koopkracht van vermogen.
Om verlies van inkomen en koopkracht te voorkomen zullen we de belangrijkste bedreigingen moeten onderkennen:
- Economische crisis en verlies van werk
- Het gevaar van waardeverlies van bezit, zoals een huis
- Gaten in de ‘ideale’ pensioenopbouw
- Risico van meer kosten voor zorg en Aow (minder draagvlak door vergrijzing 1)
- Begrotingstekorten en staatsschulden (minder draagvlak door vergrijzing 2)
- Het gevaar van geleidelijk koopkrachtverlies = pensioenerosie
- Opkomst Azië, groei wereldbevolking en potentiële schaarste van energie en grondstoffen
- Het hyperinflatiespook = pensioendestructie (snelle geldontwaarding of prijsstijgingen)
- Financierbaarheid van uw langleven’risico’
- Force majeure, (burger)oorlogen, onteigeningen
Geldschepping en schuldencreatie
Veel van bovengenoemde bedreigingen hebben te maken met monetair en economisch beleid waarop u geen invloed kan uitoefenen. Regeringen voeren op dit moment een ruime geldscheppingpolitiek en lenen er al langer op los om uit de hand gelopen begrotingen dekkend te krijgen. Het is niet de vraag hoe dat mogelijk is na 25 jaar van bezuinigen… ; maar de vraag is wel hoe u zich tegen de gevolgen en gevaren ervan kunt beschermen. Als u niet voorbereid bent op dit soort scenario’s, dan kan u worden verrast.
Voorbeeld
Vergelijk geldontwaarding met verwatering van aandelen. Stel een bedrijf maakt 100 euro winst en heeft 100 aandeelhouders die elk 1 euro winstaandeel ontvangen.
Het bedrijf wil expanderen en vraagt investeerders om geld om te expanderen. Er komen 900 aandeelhouders bij. Het expansieplan slaagt maar ten dele. Twee jaar later maakt het bedrijf 200 euro winst. 200 euro delen met 1000 aandeelhouders betekent echter nu 20 cent winstaandeel. Het aandeel is ‘verwaterd’ over een grotere pool rechthebbende aandeelhouders. Uw inkomen is met 80% gedaald. Zo kan het ook gaan met de koopkracht van geld als de overheden resp. centrale banken niet effectief zijn met de aanwending van geleend of gecreëerd geld. Geld- of schuldcreatie waar geen productie tegenover komt te staan leidt zo uiteindelijk tot geleidelijke of snelle geldontwaarding.
Sinds de gouden standaard is verlaten, is de geleidelijke geldontwaarding gemiddeld zo’n 4% per jaar. Dit betekent een prijsverdubbeling van uw levensonderhoud in 17 jaar, maar ook een verviervoudiging in 34 jaar. Het is ook niet ondenkbaar dat prijzen in enkele jaren verdubbelen: hyperinflatie. Geleidelijk of niet, al deze periodes vallen binnen de levensverwachting van mensen zoals u en ik.
Het plannen van welstand over een periode van 35 jaar, inclusief het ‘langlevenrisico’ vergt heden ten dage een ander realisme dan dat ‘mijn pensioenfonds ervoor zorgt’.
Risico’s die bekend zijn kunnen gelukkig beheerst en aangepakt worden met strategie en tactiek. VermogensPartner noemt dat de ‘strategische risicobeheersing’. Ook daar liggen er bij de uitvoering enkele nieuwe barrières (zie vorig artikel) die geslecht moeten worden.
Dit vraagt om enige verdere uitleg, want hoe beveilig je dan je huidige en toekomstige welstand, bijvoorbeeld tegen een instabiele monetaire omgeving? Of hoe kun je dan toch zeker weten dat je je schaapjes (beschermd) op het droge hebt?
In de volgende Ezine zal ik ingaan op de strategische risicobeheersing.
Met vriendelijke groet,
Leer meer via www.vermogenspartner.nl
